این پژوهش قصد دارد فرآیند دستیابی ایران به فناوری غنی‌سازی اورانیوم را توضیح دهد و عوامل مؤثر در تصمیم راهبردی جمهوری اسلامی در پیگیری این برنامه را تبیین کند. یورش نظامی عراق و تحریم‌های تسلیحاتی و اقتصادی غرب در دهه ۱۹۸۰، این پند گران‌سنگ را به نظام تازه تأسیس جمهوری اسلامی داد که باید نیرومند شود و -بدون این‌که قوانین بین‌المللی را زیر پا بگذارد- بازدارندگی پایدار فراهم کند. هدف کلیدی این مقاله پاسخگویی به این پرسش است که قصد ایران از دنبال کردن فناوری غنی‌سازی اورانیوم چه بود و چه الزاماتی آن را وادار ساخت پا در این راه پرهزینه بگذارد؟

درگیری سخت بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات‌متحده آمریکا موضوعی است که چند دهه بین نظریه‌پردازان خودی و دشمن بحث شده است. در مقاله «مدل‌سازی و تحلیل استراتژیک نبرد بین ایالات‌متحده آمریکا و جمهوری اسلامی ایران با استفاده از رویکرد نظریه بازی در حالت غیرهمکارانه»، نبرد بین آمریکا و ایران مدل شده و با استفاده از رویکرد نظریه بازی در حالت غیرهمکارانه مورد تحلیل قرار گرفته است.

سال 1398 با حوادث تکان‌دهنده‌ای آغاز شد. نخست اینکه سیل‌های متعدد و ویرانگری رخ داد و بعضی هم‌وطنان جان خود را از دست دادند، بعضی بی‌خانمان شدند و بعضی صدمه بسیار دیدند. مدیریت بحران سیل نخستین چالش دولت در سال جدید بود. چالش دوم مسئله تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران بود. دولت آمریکا که در 1397 رسماً از برجام خارج شد، در سال جاری تحریم‌های جدید و سختی علیه ایران اعمال کرد. نظر به اهمیت این مسئله در سیاست خارجی ایران، در بخشی از این یادداشت، می‌خواهم نکاتی را پیرامون آن گوشزد کنم.

خاورمیانه هنوز از دایره ثبات فاصلة بسیاری دارد و پیچدگی‌های این منطقه با افزایش گشایش آن نسبت به تحولات بین‌المللی و رمزگشایی آن از عوامل محلی و سطوح پایین‌تر، افزون می‌گردد و به تبع آن تلاش برای درک واقعیت منطقه، رخدادها و چشم‌انداز آینده آن، حتی در کوتاه‌مدت، همچنان یک مأموریت پرخطر به شمار می‌آید.

بررسی تحولات سیاسی سوریه و عراق، به دلیل تأثیراتی که بر مجموعه امنیتی منطقه خاورمیانه و همچنین بر نحوه توزیع قدرت در منطقه می‌گذارند، برای تصمیم‌سازی‌های راهبردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و حفظ منافع ملی جمهوری اسلامی ایران ضروری است.