موضوع «تحول دیجیتال» و حرکت به سمت استفاده از فناوری‌های دیجیتال در بخش‌های مختلف به‌عنوان یکی از مهم‌ترین روندهای دنیا در آینده نزدیک مطرح شده است. استفاده از تکنولوژی و دستاوردهای فناوری اطلاعات، به تنهایی، به تحول دیجیتالی منجر نمی‌شود. به عبارتی، ممکن است سازمان‌ها با استفاده از ابزارهای دیجیتال، دقیقاً همان کارها و فعالیت‌های قبل از دوران دیجیتالی شدن را صرفاً با ابزاری متفاوت انجام دهند، بدون اینکه هر نوع تحول دیجیتالی را تجربه کنند. بنابراین بین استفاده از ابزارهای دیجیتال با تحول دیجیتالی تفاوت وجود دارد. تحول دیجیتالی چیزی از جنس استراتژی است. به عبارتی وقتی از تحول دیجیتالی حرف می‌زنیم، قرار نیست با ابزارهای جدید تکنولوژی و کاربردهای آن‌ها سرگرم شویم. بلکه قرار است به این سؤال پاسخ دهیم که با توجه به توسعه فناوری اطلاعات، چه تغییراتی باید در نظام حکمرانی، کسب‌وکار و تغییر الگوهای ارزش‌آفرینی خود به وجود بیاوریم؟
از سوی دیگر نقش فناوری‌های دیجیتال در شاخص امنیت سلامت حائز اهمیت است. شاخص امنیت سلامت (GHS) با معیارهایی همچون توان پیشگیری، کشف و گزارش‌دهی، پاسخ‌دهی سریع، نظام سلامت، تطابق با استانداردهای بین‌المللی و خطر محیط محاسبه می‌شود. نقش فناوری‌های دیجیتال در دو رکن «گزارش دهی» و «پاسخ‌دهی» بسیار حائز اهمیت است. یکی از شاخص‌های مهم در رکن «پاسخ‌دهی سریع»، شاخص «دسترسی به زیرساخت‌های ارتباطی» مانند «تعداد کاربران اینترنت» و «مشترکین تلفن همراه» است. ایران در شاخص امنیت سلامت از صد امتیاز، 37.7 امتیاز به دست آورده است و در میان 195 کشور دنیا در رتبه 97 قرار دارد. اما در شاخص دسترسی به زیرساخت‌های ارتباطی با امتیاز 83.1 در جایگاه 66 قرار دارد. با در نظر گرفتن پتاسیل‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران، به نظر می‌رسد ضروری است از این امتیاز به منظور رصد کشف، رصد و پاسخ-دهی سریع در مدیریت بحران کرونا استفاده کرد.
بنابراین سؤالی که مطرح می‌شود این است که ظرفیت‌های فناوری‌های دیجیتال برای مدیریت کرونا در کشور چیست؟ تجربیات سایر کشورها در بهره‌مندی از این ظرفیت‌ها چه بوده است و ایران در این زمینه، چه اقداماتی انجام داده است؟
به‌عنوان مثال برای دوران قبل از بیماری می‌توان اقداماتی را برای تشخیص آن به کار گرفت و از طریق هوش مصنوعی و با پردازش تصویر و صوت به تشخیص علائم کمک کرد. استفاده از دوربین‌های حرارتی در اماکن مختلف هم یکی دیگر از این خدمات است. همچنین برای مرحله شیوع بیماری و به منظور نظارت بیشتر می‌توان اپلیکیشن جابجایی افراد یا نقشه مکانی و اطلاعات برخط در خصوص توزیع مکانی الزامات بهداشت درمانی کرونا ایجاد کرد تا یک فرد بتواند از محل‌های توزیع امکانات و تجهیزات مورد نیاز خود اطلاع یابد. در کنار این خدمات، سیستم‌هایی را می‌توان پیاده‌سازی کرد که به صورت هوشمند به سؤالات افراد در خصوص بیماری و حواشی آن پاسخ می‌دهد. برخورداری از یک سامانه مشخص در بستر فناوری اطلاعات با موضوع تحلیل رسانه‌ای، می‌تواند روند حرکت رسانه‌ها، سیاستگذاری و نوع محتوای آن‌ها را تعیین و تحلیل کند. همچنین می‌توان سیستمی جامع از اطلاعات به منظور پیشگیری در دوره پساکرونا ایجاد کرد و از اطلاعات به دست آمده در راستای سیاستگذاری‌های بعدی استفاده کرد.
بنابراین استفاده از فناوری‌ها در مدیریت کرونا در سه مرحله حائز اهمیت است:
1- فناوری‌های مورد استفاده در زمینه پایش و کنترل کرونا.
2- فناوری‌های حوزه کسب‌وکارهای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات.
3- فناوری‌های مربوط به مرحله پیشگیری، تشخیص، بهداشت و درمان.
برای مطالعه و دریافت متن کامل این گزارش، روی لینک زیر کلیک کنید.